< PreviousMitrephora 10 happiness Specialกลาย กลาย ม้ีช่ื�อเร่ียืกึ่อื�น ๆ ว�า กึ่ล็้วยืคื�าง ม้หาพุ่ร่หม้ล็ำดวน เหล็ือง เป็็นพุ่ร่ร่ณไม้้หอม้วงศ์เดียืวกึ่ับกึ่ร่ะดังงา เป็็นไม้้พุ่่�ม้โป็ร่�ง ขนาดเล็็กึ่ ออกึ่ดอกึ่เดี�ยืว ๆ ต้ร่งข้าม้ใบใกึ่ล็้ป็ล็ายืกึ่่�ง ดอกึ่เป็็น สีีเหล็ืองนวล็พุ่อใกึ่ล็้ โร่ยืจะเป็ล็ี�ยืนเป็็นสีีเข้ม้แล็ะกึ่ล็่�นหอม้แร่งข่�น แล็ะหอม้แร่งไป็ต้ล็อดที่ั�งวัน ม้ักึ่ออกึ่ดอกึ่ในช่�วงเดือนเม้ษายืน ถึ่งเดือนกึ่ร่กึ่ฎาคืม้ เป็็นพุ่ร่ร่ณไม้้ที่ี�ม้ีถึ่�นกึ่ำเน่ดอยืู�ที่างภาคืใต้้ ของไที่ยื แล็ะยืังพุ่บกึ่าร่กึ่ร่ะจายืพุ่ันธิ์่์ ในภาคืต้ะวันต้กึ่เฉีียืงใต้้ ด้วยื ต้้นกึ่ล็ายืเป็็นพุ่ันธิ์่์ ไม้้หอม้ที่ี�หายืากึ่ช่น่ดหน่�ง บางคืนจ่ง ป็ล็ูกึ่ไว้เพุ่ื�อกึ่าร่สีะสีม้ แต้�กึ่าร่ซึ่ื�อหาม้าป็ล็ูกึ่กึ่็ม้ีข้อคืวร่ร่ะวังเพุ่ร่าะ ต้้นกึ่ล็ายืจะม้ีดอกึ่หอม้เพุ่ียืงบางต้้น ดังนั�นหากึ่เล็ือกึ่ผู้่ด เม้ื�อ ป็ล็ูกึ่ไป็แล็้วอาจพุ่บว�าแม้้ม้ีดอกึ่เต้็ม้ต้้นแต้�ไม้�ม้ีกึ่ล็่�นเล็ยืกึ่็ได้ ต้้นกึ่ล็ายืเป็็นไม้้ม้งคืล็ช่น่ดหน่�ง น่ยืม้ป็ล็ูกึ่เพุ่ื�อเสีร่่ม้สี�งบาร่ม้ี เสีร่่ม้คืวาม้ร่�ำร่วยืม้ั�งคืั�ง ม้ีสีร่ร่พุ่คื่ณที่างยืา เช่�น เป็ล็ือกึ่เนื�อไม้้ ใช่้เป็็นยืาขับม้่ต้กึ่่ด (ร่ะดูขาว) ขับเล็ือดร่้ายืในเร่ือนไฟุ้หล็ังสีต้ร่ี คืล็อดบ่ต้ร่ 11 happiness Specialกันเกรา เป็็นต้้นไม้้ยืืนต้้นขนาดกึ่ล็างถึ่งใหญ� ออกึ่ดอกึ่ เป็็นช่�อต้าม้ซึ่อกึ่ใบ แต้�ล็ะช่�อม้ี 15-25 ดอกึ่ เม้ื�อเร่่�ม้บานเป็็น สีีขาว พุ่อบานเต้็ม้ที่ี�จะเป็ล็ี�ยืนเป็็นสีีเหล็ืองอม้สี้ม้ป็กึ่ต้่ดอกึ่ กึ่ันเกึ่ร่าจะบานสีะพุ่ร่ั�งแล็ะสี�งกึ่ล็่�นหอม้หวานในช่�วงเดือน เม้ษายืนถึ่งเดือนม้่ถึ่นายืน ต้้นกึ่ันเกึ่ร่าม้ีช่ื�อเร่ียืกึ่ต้�าง ๆ กึ่ันไป็ ต้าม้ที่้องถึ่�น ภาคืกึ่ล็างเร่ียืกึ่กึ่ันเกึ่ร่า ภาคืเหนือแล็ะภาคืต้ะวัน- ออกึ่เฉีียืงเหนือเร่ียืกึ่ม้ันป็ล็า ภาคืใต้้เร่ียืกึ่ต้ำแสีง หร่ือต้ำเสีา น่ยืม้ป็ล็ูกึ่ไว้ที่างที่่ศต้ะวันออกึ่ เช่ื�อว�าจะช่�วยืป็กึ่ป็�องคื่้ม้ภัยื เนื�องจากึ่ช่ื�อ “กึ่ันเกึ่ร่า” หม้ายืถึ่ง กึ่ันสี่�งช่ั�วร่้ายืที่ั�งหล็ายืไม้�ให้ ม้าที่ำอันต้ร่ายืสี�วนช่ื�อ “ต้ำเสีา” กึ่็เป็็นม้งคืล็แกึ่�เสีาบ้านไม้�ให้ ป็ล็วกึ่ม้อด หร่ือแม้ล็งม้าเจาะกึ่่น กึ่ันเกึ่ร่าจัดเป็็นไม้้ม้งคืล็น่ยืม้ นำม้าใช่้ ในพุ่่ธิ์ีกึ่ร่ร่ม้เวล็ากึ่�อสีร่้างบ้านเร่ือนเพุ่ื�อเป็็นสี่ร่่ม้งคืล็ ม้ีสีร่ร่พุ่คื่ณที่างยืาคืือ ใบแล็ะแกึ่�นใช่้แกึ่้ ไข้จับสีั�น บร่ร่เที่าอากึ่าร่ ไอ ช่�วยืร่ักึ่ษาผู้่วหนังพุ่่พุ่อง ป็วดแสีบป็วดร่้อนต้าม้ผู้่วหนังแล็ะ ร่�างกึ่ายื บำร่่งธิ์าต้่ ฯล็ฯ นิิราศเมืองเพ็ชร–สุ้นิทรภูู่่ กันเกรา แล้วลดเลี � ยวเทุี � ยวไป็บ้นึไดอิฐ ติ่างเพิลินึพิิศเพิิงผู้ารัุ้กขาเขา จิกจ้นึทุนึ์แจงแทุงทุวยกรั้วยกันเกรา โมื่กข์แมื่งเมื่่าไมื่้งอกซึ่อกศิลา 12 happiness Special13 happiness Special TEMBUSUAndaman satinwood 14 happiness Special15 happiness Special แก้ว แก้ว เป็็นไม้้พุ่่�ม้กึ่่�งต้้นขนาดเล็็กึ่ถึ่งกึ่ล็าง ออกึ่ดอกึ่เป็็นช่�อ ต้าม้ซึ่อกึ่ใบ ดอกึ่สีีขาวม้ี 5 กึ่ล็ีบ ดอกึ่ร่�วงง�ายื ออกึ่ดอกึ่ต้ล็อด ป็ีแล็ะสี�งกึ่ล็่�นหอม้ที่ั�งกึ่ล็างวันแล็ะกึ่ล็างคืืน แกึ่้วจัดเป็็นไม้้ ม้งคืล็ เพุ่ร่าะช่ื�อ “แกึ่้ว” หม้ายืถึ่งสี่�งของม้ีคื�าสีูงเช่�นดวงแกึ่้ว จ่งเช่ื�อว�าหากึ่ป็ล็ูกึ่ไว้ป็ร่ะจำบ้านจะที่ำให้คืนในบ้านม้ีจ่ต้ใจ บร่่สี่ที่ธิ์่�เหม้ือนแกึ่้วแล็ะเป็็นที่ี�ร่ักึ่ใคืร่�คืนไที่ยืจ่งน่ยืม้ป็ล็ูกึ่ต้้นแกึ่้ว ไว้ร่่ม้ร่ั�วบ้านหร่ือป็ล็ูกึ่ในกึ่ร่ะถึางเป็็นไม้้ป็ร่ะดับ แล็ะม้ักึ่ป็ล็ูกึ่ไว้ ที่างที่่ศต้ะวันออกึ่เพุ่ื�อคืวาม้เป็็นสี่ร่่ม้งคืล็ ฤกึ่ษ์ป็ล็ูกึ่ที่ี�เหม้าะคืือ วันพุ่่ธิ์ด้วยืคื่ณสีม้บั ต้่ของดอกึ่แกึ่้วที่ี�ม้ีสีีขาวสีะอาดสีดใสีแล็ะ สี�งกึ่ล็่�นหอม้ไป็ไกึ่ล็ช่าวพุ่่ที่ธิ์จ่งม้ักึ่ใช่้ดอกึ่แกึ่้วบูช่าพุ่ร่ะหร่ือใช่้ ในพุ่่ธิ์ีที่างศาสีนา สีร่ร่พุ่คื่ณที่างยืาของแกึ่้ว เช่�น กึ่้านใช่้เป็็น ยืาช่าร่ะงับป็วด แกึ่้แผู้ล็ป็วดแผู้ล็ฟุ้กึ่ช่�ำ แกึ่้ป็วดฟุ้ัน ร่ากึ่หร่ือใบ ใช่้เป็็นยืาขับป็ร่ะจำเดือน ดอกึ่ใช่้เป็็นยืาแกึ่้ ไอ แกึ่้เวียืนศีร่ษะ ช่�วยืยื�อยือาหาร่ แกึ่้ ไขข้ออักึ่เสีบ ฯล็ฯ น�ำม้ันหอม้ร่ะเหยืจากึ่ ดอกึ่แกึ่้วใช่้ ในกึ่าร่ผู้ล็่ต้เคืร่ื�องสีำอาง กาพย์์เห่่เรือ บทแห่่ชมสุวินิ–พระบาทสุมเด็จ้พระจ้้ลจ้อมเกล้าเจ้้าอย์ู่ห่ัวิ ดัอกแก้วสีขาวผู้่อง ไมื่่เหมื่่อนึนึ้องติ้องติิดใจ ขาวเหล่องเรั้่องเรั้่ � อใส ในึแหล่งหล้าหาไหนึทุ้นึแก้วเจ้้าจ้อม เป็็นไม้้ต้้นขนาดกึ่ล็างถึ่งใหญ� ออกึ่ดอกึ่แบบ ช่�อกึ่ร่ะจ่กึ่ต้าม้ป็ล็ายืกึ่่�ง 3-4 ดอกึ่ เม้ื�อดอกึ่บานวันแร่กึ่เป็็นสีีฟุ้�า อม้ม้�วง จากึ่นั�นสีีจะซึ่ีดล็งเป็็นสีีขาว เกึ่สีร่สีีเหล็ืองเห็นเด�นช่ัด กึ่ล็่�นหอม้อ�อน ๆ เป็็นพุ่ร่ร่ณไม้้ที่ี�ม้ีถึ่�นกึ่ำเน่ดในที่วีป็อเม้ร่่กึ่าใต้้ พุ่ร่ะบาที่สีม้เด็จพุ่ร่ะจ่ล็จอม้เกึ่ล็้าเจ้าอยืู�หัวที่ร่งนำต้้นพุ่ันธิ์่์ม้า จากึ่ป็ร่ะเที่ศอ่นโดนีเซึ่ียืเม้ื�อ พุ่.ศ. 2451 แล็ะที่ร่งป็ล็ูกึ่ไว้ ใน พุ่ร่ะร่าช่อ่ที่ยืานสีวนสี่นันที่าป็ัจจ่บันม้ีเพุ่ียืงต้้นเดียืวที่ี�เป็็นต้้น ดั�งเด่ม้อยืู�ด้านหล็ังเน่นพุ่ร่ะร่าช่าน่สีาวร่ียื์สีม้เด็จพุ่ร่ะนางเจ้า สี่นันที่ากึ่่ม้าร่ีร่ัต้น์ พุ่ร่ะบร่ม้ร่าช่เที่วี ภายืในม้หาว่ที่ยืาล็ัยืร่าช่ภัฏ สีวนสี่นันที่า แต้�ได้ม้ีกึ่าร่เพุ่าะขยืายืป็ล็ูกึ่ไว้ต้าม้สี�วนต้�าง ๆ ภายืในม้หาว่ที่ยืาล็ัยืด้วยื แกึ่้วเจ้าจอม้จัดอยืู�ในกึ่ล็่�ม้ต้้นไม้้ ม้งคืล็ต้าม้คืวาม้เช่ื�อ น่ยืม้ป็ล็ูกึ่ป็ร่ะดับสีวนเพุ่ื�อคืวาม้สีวยืงาม้ ม้ีสีร่ร่พุ่คื่ณที่างยืา เช่�น ยืางไม้้ ใช่้เป็็นยืาขับเสีม้หะ ขับป็ัสีสีาวะ ขับเหงื�อ แกึ่้ข้ออักึ่เสีบ หร่ือที่ำเป็็นยืาอม้แกึ่้หล็อดล็ม้อักึ่เสีบ น�ำคืั�นจากึ่ใบกึ่่นแกึ่้อากึ่าร่ที่้องเฟุ้�อ เป็ล็ือกึ่เป็็นยืาร่ะบายืผู้งช่า จากึ่ดอกึ่เป็็นยืาบำร่่งกึ่ำล็ัง แก้วเจ้าจอม้ 16 16 happiness Special17 17 happiness Special Lignum VitaeCHAMPAK 18 happiness Special19 happiness Special จำาปา จ้ำปา เป็็นไม้้ยืืนต้้นขนาดกึ่ล็าง ออกึ่ดอกึ่ต้าม้ยือดของกึ่่�ง บร่่เวณโคืนกึ่้านใบ เป็็นดอกึ่เดี�ยืวสีีเหล็ืองอม้สี้ม้กึ่ล็ีบดอกึ่แข็ง ยืาวเป็็นรู่ป็ใบหอกึ่ซึ่้อนกึ่ัน เวล็าบานกึ่ล็ีบใหญ�จะโคื้งงอเข้า ภายืในดอกึ่ ไม้�บานกึ่ร่ะจายืออกึ่แบบดอกึ่จำป็ี ม้ักึ่บานช่�วงต้ีสีอง ถึ่งต้ีสีาม้ ให้กึ่ล็่�นหอม้เยื็น เป็็นพุ่ร่ร่ณไม้้ที่ี�ม้ีถึ่�นกึ่ำเน่ดในป็ร่ะเที่ศ อ่นเดียืแล็ะพุ่ม้�าม้ักึ่ป็ล็ูกึ่ต้าม้สีวนดอกึ่ไม้้หร่ือวัด เนื�องจากึ่เป็็นไม้้ ป็ล็ูกึ่ยืากึ่คืนโบร่าณจ่งถึือว�าจำป็าเป็็นไม้้เสีี�ยืงที่ายื ผูู้้ ใดป็ล็ูกึ่ได้ ดอกึ่ผู้ล็งอกึ่งาม้ดีผูู้้นั�นจะเจร่่ญร่่�งเร่ือง จำป็ายืังเป็็นดอกึ่ไม้้ที่ี�ใช่้ แสีดงคืวาม้ร่ักึ่ด้วยื เช่ื�อกึ่ันว�ากึ่าร่ป็ล็ูกึ่จำป็ากึ่็เพุ่ื�อแสีดงคืวาม้ร่ักึ่ ต้�อผูู้้อื�นแล็ะเพุ่ื�อให้ม้ีแต้�คืนร่ักึ่ต้าม้ต้ำร่าแพุ่ที่ยื์แผู้นไที่ยืใช่้จำป็า ร่ักึ่ษาโร่คืหล็ายือยื�าง เช่�น ใบใช่้แกึ่้ โร่คืเสี้นป็ร่ะสีาที่พุ่่กึ่าร่ ดอกึ่ แกึ่้ ว่งเวียืนอ�อนเพุ่ล็ียื หน้าม้ืดต้าล็ายื บำร่่งหัวใจ กึ่ร่ะจายืโล็ห่ต้ น�ำม้ันกึ่ล็ั�นจากึ่ดอกึ่แกึ่้ป็วดศีร่ษะ แกึ่้ต้าบวม้ร่ากึ่จำป็าแห้งแล็ะ เป็ล็ือกึ่ของร่ากึ่แห้งผู้สีม้กึ่ับกึ่ากึ่นม้ใช่้พุ่อกึ่ฝี จะเร่ียืกึ่หนองให้ ข่�น เร่็ว แล็ะร่ะงับคืวาม้ป็วดบวม้อักึ่เสีบจากึ่ฝี ฯล็ฯ กาพย์์เห่่เรือ บทเห่่ชมไม้–เจ้้าฟ้้าธรรมธิเบศร (เจ้้าฟ้้าก้้ง) จำำาปาหนึาแนึ่นึเนึ่�อง คลี � กลีบเหล่องเรั้่องอรั้่ามื่ คิดคนึึงถึึงนึงรั้ามื่ ผู้ิวเหล่องกว่าจำาป็าทุองNext >